1991 წლის 21 აგვისტოს საბჭოთა კავშირის პრეზიდენტი მიხეილ გორბაჩოვი ფოროსის შინაპატიმრობიდან მოსკოვში დაბრუნდა. ეს იყო საბჭოთა კავშირის რღვევის დასაწყისი. სამდღიანი ე.წ. მოსკოვის პუტჩი, რომლის სათავეში ძირითადად ძალოვანი სისტემის წარმომადგენლები იყვნენ, მიზნად ისახავდა კვლავ ერთიანი სსრკ-ს აღდგენას და ემუქრებოდა დამოუკიდებელ რესპუბლიკებს. მოსალოდნელი სახელმწიფო გადატრიალების და დიქტატურის საფრთხის შესახებ ედუარდ შევარდნაძემ რამდენიმე თვით ადრე, 1990 წლის დეკემბერში სახალხო დეპუტატთა ყრილობაზე ხმამაღლა განაცხადა და საგარეო საქმეთა მინისტრის თანამდებობიდან გადადგა.
„... საბჭოთა კავშირის ფართოდდეკლარირებულ დანგრევას მის ფაქტობრივ გაქრობამდე არ მივუყვანივართ. ვფიქრობ, რუსეთის სახელმწიფოში იმპერიული აზროვნება არ გამქრალა, რუსეთი კვლავაც განაგრძობს მისთვის ჩვეული დიქტატის პოლიტიკას...“ შევარდნაძის მემუარებიდან
ფრაგმენტი დოკუმენტური ფილმიდან „წამი, წამება, წამიერება“
• Eduard Shevardnadze documentary, 2015...
„... საბჭოთა კავშირის ფართოდდეკლარირებულ დანგრევას მის ფაქტობრივ გაქრობამდე არ მივუყვანივართ. ვფიქრობ, რუსეთის სახელმწიფოში იმპერიული აზროვნება არ გამქრალა, რუსეთი კვლავაც განაგრძობს მისთვის ჩვეული დიქტატის პოლიტიკას...“ შევარდნაძის მემუარებიდან
ფრაგმენტი დოკუმენტური ფილმიდან „წამი, წამება, წამიერება“
• Eduard Shevardnadze documentary, 2015...